Het etiket van een cosmeticaproduct maakt niet zomaar deel uit van een mooie verpakking, het heeft meerdere functies. Een etiket moet aan vele regels voldoen, die zijn vastgelegd in de Cosmeticaverordening; de Europese wetgeving voor cosmetica. Als beauty professional is het belangrijk dat je deze regels kent, zodat je op basis van een etiket kunt bepalen of het om een betrouwbaar product gaat dat aangewezen is voor jouw klant. Wat hoort er op een cosmetica etiket te staan?
Productnaam, functie en claim
Elk product moet op de eerste plaats een naam hebben, dat duidelijk op de verpakking staat vermeld. Daarbij moet ook de functie van het product (dagcrème, bodylotion, etc.) omschreven worden, behalve wanneer deze duidelijk is op basis van de verpakking of de productnaam. Dan kan op het product ook nog een ‘claim’ staan. Dit is specifieke informatie over de werking of de kenmerken, zoals ‘Voor de gevoelige huid’, ‘Voor gespleten punten’ of ‘100% biologisch’. Het doel hiervan is om het product te onderscheiden van andere producten. Cosmetische claims horen wel goed onderbouwd en controleerbaar te zijn in de productinformatie, anders zijn ze niet toegestaan.
Lijst met ingrediënten
De ingrediënten moeten vermeld worden met hun INCI-namen (International Nomenclature Cosmetic Ingredients). Dit gestandaardiseerde systeem is ontwikkeld door de Europese en Amerikaanse cosmetica-industrie en is belangrijk, omdat sommige ingrediënten meerdere namen hebben (chemische naam, merknaam of handelsnaam). Het INCI-systeem is handig wanneer iemand allergisch is voor een bepaald ingrediënt, omdat dit voldoende duidelijkheid schept over of een product wel of niet geschikt is voor deze persoon. De ingrediënten worden opgesomd in volgorde van afnemend gewicht. Het ingrediënt dat het grootste bestanddeel vormt staat bovenaan, vaak is dit ‘aqua’ (water). Komen ingrediënten minder dan 1% voor, dan worden ze in willekeurige volgorde vernoemd, onderin de lijst. De lijst met afzonderlijke ingrediënten wordt de ‘ingrediëntendeclaratie’ genoemd.
Kleurstoffen en nanodeeltjes
Wanneer bijvoorbeeld een make-up product in meerdere kleuren gelanceerd wordt, dan hoeft niet elke kleur apart op het etiket vermeld te worden. Alle kleuren mogen in één ingrediëntendeclaratie genoemd worden; ‘Kan… bevatten’ (‘May contain…’). Er kan hiervoor ook een ‘+/-’ teken gebruikt worden. Voorbeelden van kleur-indexnummers zijn CI 75300 of CI 15510. We zien ook dat er steeds vaker nanomaterialen in cosmetica worden gebruikt. Dit zijn hele kleine deeltjes met een afmeting van tussen de 1 en 100 nanometer (1 nanometer is het miljardste deel van een meter). Door deze kleine afmeting is per volume-eenheid het totale werkzame oppervlak groter; zonnebrandmiddelen worden hierdoor bijvoorbeeld effectiever. Voorbeelden van nanodeeltjes zijn titaandioxide en zinkdioxide in nanovorm. In de ingrediëntenlijst staat achter de ingrediëntnaam ‘(nano)’.
Hoeveelheid
De hoeveelheid van het product wordt aangeduid in milliliters (ml) of gram (g). Soms zie je ook de letter ‘e’ erachter staan. Dit betekent dat dit de hoeveelheid is die met een wettelijke bepaalde afwijking wordt afgevuld. Staat er geen ‘e’ bij de hoeveelheid, dan gaat het om een product dat minimaal de aangegeven hoeveelheid bevat.
Gebruiksaanwijzing, houdbaarheid en waarschuwingen
Op elk etiket moet een gebruiksaanwijzing staan. Daarnaast moet ook de houdbaarheid vermeld worden, tenzij het product bedoeld is voor eenmalig gebruik, is samengesteld op basis van alcohol (zoals bij parfums), het zo verpakt is dat het niet geopend kan worden (denk aan spuitbussen) of als het product vanwege zijn samenstelling niet bederft. Op producten die ongeopend langer dan 30 maanden houdbaar zijn, staat het houdbaarheidssymbool; een geopend potje met een getal met een ‘M’. Dit geeft aan hoeveel maanden na het openen het product houdbaar is. Op producten die ongeopend korter houdbaar zijn, staat; ‘Bij voorkeur te gebruiken voor…’ of een zandlopersymbool. Soms is het nodig om een bewaaradvies of waarschuwing toe te voegen. Bijvoorbeeld: ‘Bij contact met de ogen onmiddellijk met water uitspoelen.’
Fabrikant/importeur, land van productie en contactadres
Er moet ook te achterhalen zijn waar het product vandaan komt en waar je met vragen en klachten terecht kunt. Daarom moet de naam van de fabrikant/importeur op het etiket staan, evenals het adres van de verantwoordelijke voor het lanceren van het product op de markt. Vandaag de dag vind je op het etiket vaak ook een website of een QR-code (Quick Response). Deze code kan gelezen worden door een smartphone en wordt in de smartphone omgezet in een webadres. Verder dient op het etiket ook een batch- of codenummer te staan. Dit nummer verwijst naar de productieronde van het product. Zo krijgen bijvoorbeeld 1000 flessen bodylotion, die in dezelfde productieronde zijn gemaakt, dezelfde code. Als er een probleem wordt ontdekt bij deze producten, kan gemakkelijk gecontroleerd worden of dit voor al deze producten geldt en kunnen ze eventueel uit de handel worden gehaald.
Wat als een product te klein is om al deze info te vermelden?
Er zijn natuurlijk ook cosmeticaproducten die zo klein zijn, dat het onmogelijk is om hier een etiket op te plakken met al deze informatie. Er kan dan een ‘hand-in-open-boek symbool’ op de verpakking gezet worden of er kan een tekstje op de verpakking staan, die verwijzen naar de nodige informatie op een aparte kaart of een apart formulier bij het product.
Overige regels
Naast de verplichtte informatie op het etiket, moet het etiket volgens de Europese wetgeving voor cosmetica ook aan de volgende regels voldoen:
- De informatie moet goed en duidelijk leesbaar zijn.
- De informatie moet onuitwisbaar zijn.
- De functie, gebruiksvoorwaarden, houdbaarheid, bewaarvoorschriften, waarschuwingen en hoeveelheid moeten in de nationale taal vermeld worden.
- De informatie moet (m.u.v. de ingrediëntendeclaratie) zowel op de verpakking als op het product staan.