Ken je de mooie uitspraak van John Ruskin (1819-1900) over schoonheid? Deze Britse schrijver, dichter en schilder zij ooit: ‘Het gezegde dat schoonheid slechts oppervlakkig is, is slechts een oppervlakkig gezegde.’ Als schoonheidsspecialiste zul je het hier beslist mee eens zijn, want je weet als geen ander wat je voor andere mensen kunt betekenen. Dat gaat helemaal op als je met kankerpatiënten werkt. Er is steeds meer aandacht voor het belang van schoonheidszorg bij kankerpatiënten. Deze maand gaat er een nieuwe opleiding voor schoonheidsverzorging bij kankerpatiënten van start in het UZ Leuven.
De weerslag van kanker op het uiterlijk
In ons land krijgen jaarlijks circa 70.000 mensen te horen dat ze kanker hebben. Dit aantal lijkt elk jaar toe te nemen. Kanker heeft veel lichamelijke en emotionele gevolgen voor de patiënt. Het heeft bovendien vaak ook een grote weerslag op het zelfbeeld van de patiënt, vanwege vele uiterlijke veranderingen. Door de behandelingen en operaties die de patiënten ondergaan, kunnen ze te maken krijgen met haarverlies, het uitvallen van de wimpers en wenkbrauwen, een vale huid, huiduitslag, een verminderde weerstand van de huid, broze nagels en littekens.
Beter zelfbeeld en meer zelfvertrouwen
Veel patiënten verklaren dat ze zichzelf nauwelijks meer herkennen als ze in de spiegel kijken. Dat is zeer confronterend en leidt tot onzekerheid en nog meer verdriet. Sommigen gaan daarom ook maar niet de deur uit en ‘verstoppen’ zich voor de buitenwereld. Ze raken zo in een sociaal isolement. Mensen die ziek zijn en er daardoor niet zo goed uitzien, zullen zich hierdoor alleen maar slechter voelen. Wanneer ze echter worden bijgestaan door een professionele schoonheidsspecialiste die gespecialiseerd is in de omgang met en het behandelen van kankerpatiënten, kan dit een wereld van verschil betekenen. Professionele schoonheidsspecialisten kunnen ervoor zorgen dat de patiënt een beter zelfbeeld en meer zelfvertrouwen krijgt.
Grijs gebied
Artsen krijgen vaak de vraag van patiënten wat ze aan deze uiterlijke veranderingen als gevolg van de behandelingen kunnen doen. Voorheen gaven artsen zelf wat tips voor huidverzorging en dergelijke, maar artsen zijn geen schoonheidsspecialisten. Aan de andere kant zijn schoonheidsspecialisten ook geen artsen. Hiertussen was een grijs gebied waar eigenlijk niemand zich op zijn gemak voelde. De artsen konden alleen medische tips geven, patiënten voelden vaak schaamte om naar een schoonheidsspecialist te stappen en de schoonheidsspecialisten voelden vaak schroom omdat ze niet goed wisten hoe ze met kankerpatiënten moesten omgaan én omdat ze niet goed wisten welke producten en behandelingen verantwoord waren of niet.
Opleiding kanker beauty professional
Het Institute For Personal Care kwam met een oplossing, namelijk met opleidingen in samenwerking met ziekenhuizen om professionele schoonheidsspecialisten een opleiding aan te bieden waarin ze leren om kankerpatiënten te behandelen. In november 2015 startte de 1-jarige opleiding Kanker Beauty Professional in het ZNA Middelheim. Daarna volgden opleidingen in andere ziekenhuizen als het AZ Sint-Maarten in Mechelen, het AZ Sint-Lucas in Brugge, het AZ Delta Roeselare, het Ziekenhuis Oost-Limburg en het AZ Sint-Lucas in Gent. Deze maand start ook de nieuwe opleiding voor professionele schoonheidsspecialisten die zich willen specialiseren in het behandelen van kankerpatiënten in het Universitair Ziekenhuis Leuven.
Karin Haustermans, het diensthoofd van de afdeling radiotherapie-oncologie en vicevoorzitter van het Leuvens Kankerinstituut zegt hierover: “Het is de missie van UZ Leuven om kankerpatiënten de best mogelijke medische behandeling en verzorging te bieden. Dat wil zeggen dat we niet alleen mogen kijken naar het lichaam, maar ook naar de hele levenskwaliteit van de patiënten. Uit contacten met onze patiënten blijkt dat de uiterlijke gevolgen van een kankerbehandeling, zoals haarverlies en huiduitslag, extra onzekerheid met zich meebrengen. Mede hierdoor bestaat het risico dat deze patiënten zich sociaal isoleren. Dat moet absoluut vermeden worden. Net daarom vinden wij deze nieuwe opleiding zo belangrijk.”
Belangrijke aandachtspunten schoonheidszorg voor kankerpatiënten
In de opleiding die de schoonheidsspecialisten krijgen wordt onder meer aandacht besteed aan de communicatie met kankerpatiënten en het omgaan met de emoties van de patiënt. Daarnaast is er aandacht voor welke producten men wel en niet mag gebruiken en welke gezichtsbehandelingen wel of niet zijn aangewezen. Er wordt eveneens uitgebreid ingegaan op wanneer je wel en niet mag masseren en welke massages wel of niet geschikt zijn in bepaalde situaties. Ook make-up vormt een belangrijk onderdeel; hoe kun je de vale huid meer kleur geven, hoe kun je wenkbrauwen tekenen of littekens camoufleren? Alle informatie is samengesteld in samenwerking met specialisten van de afdeling oncologie, waardoor veel onzekerheden worden weggehaald bij zowel schoonheidsspecialisten als patiënten.
Verdere professionalisering van de beautybranche
Dat er steeds meer aandacht is voor het belang van schoonheidszorg voor kankerpatiënten is een goede zaak. In samenwerking met artsen draagt dit bij tot een nog verdere professionalisering van de beauty branche. Daarnaast opent het ook nieuwe perspectieven op de toekomst, want het zijn niet alleen kankerpatiënten die baat hebben bij de diensten van een professionele schoonheidsspecialiste. Er zijn nog veel meer patiënten met andere specifieke ziektes die hier ook baat bij zouden hebben. Daarom wordt er ondertussen ook getest of er interesse is voor opleidingen voor schoonheidsverzorging die gericht zijn op mensen met ziektes als Parkinson en ALS.