Het aantal mensen dat in België wordt getroffen door huidkanker is schrikbarend hoog. In 2013 kregen meer dan 32.000 Vlamingen de diagnose. De Stichting Tegen Kanker schat dat het aantal huidkanker diagnoses in Vlaanderen bovendien jaarlijks met maar liefst vijf procent stijgt. De kans is dan ook groot dat ook jij in jouw salon te maken krijgt met huidkanker. Welke rol kun je hier als schoonheidsspecialiste in spelen? Hoe kun je huidkanker detecteren als schoonheidsspecialiste?
Tijdig signaleren is cruciaal
Als schoonheidsspecialiste ben je er niet alleen om deskundig advies te geven over bescherming tegen de zon. Omdat je letterlijk dicht op de huid zit van je klanten, kun je een sleutelrol spelen in het detecteren van huidkanker. Als je je bedenkt dat de meeste vormen van huidkanker prima te behandelen zijn zolang ze tijdig worden ontdekt, besef je je des te meer dat dit een enorm verschil kan maken. Ook de ANBOS, de Nederlandse beroepsorganisatie van schoonheidsspecialistes, onderkent dit en startte onlangs een pilootproject waarbij schoonheidsspecialistes foto’s van verdachte plekjes konden doorsturen naar dermatologen. De resultaten van deze TeleDermatologie piloot worden binnenkort verwacht.
Hoe detecteer je mogelijke huidkanker?
Totdat ook in Vlaanderen zo’n directe en laagdrempelige lijn tussen dermatoloog en schoonheidsspecialist wordt gefaciliteerd, zijn er gelukkig al verschillende middelen die je kunt inzetten om huidkanker te detecteren. Hiervoor heb je echter wel enige kennis van zaken nodig. Zonder arts of specialist te zijn, kun je met een paar basisvaardigheden beter inschatten of je een klant wellicht moet doorverwijzen naar een arts. Daarbij is het allereerst van groot belang dat je weet welke symptomen op huidkanker zouden kunnen wijzen.
-
Rode, schilferige plekjes
Signaleer je een rood, schilferig plekje op de huid die sterk afsteekt ten opzichte van de rest van de huid? Dan kun je te maken hebben met een keratosis actinicia (AK). Dit is een voorstadium van kanker dat zich vooral manifesteert op plekken die niet beschermt worden door de zon. Zoals het gezicht en de hals. Rode, schilferige plekjes kunnen ook duiden op een andere vorm van kanker, de basaalcelcarcinoom (BCC). Dit is een van de redenen waarom het van groot belang is dat je als schoonheidsspecialist altijd doorvraagt wanneer je een schilferig plekje ziet. Heeft de klant het plekje al eerder gezien? Zo ja, is het de klant opgevallen dat het, anders dan bij een doorsnee oneffenheid, wegtrok en al snel weer werd vervangen door een nieuw plekje? Dit kan erop wijzen dat je hier niet met een wondje of pukkel te maken hebt, maar met en basaalcelcarcinoom.
-
Knalrood blaasje
.Een plaveiselcelcarcinoom (PCC) ziet eruit als een blaasje dat op de huid ligt. Het kan bloeden, jeuken en is flink hardnekkig: hoewel het soms enigszins weg kan trekken, komt het al snel weer terug. Ook deze vorm van huidkanker ontstaat bijna altijd op plekken die vaak en langdurig aan de zon worden blootgesteld. Denk hierbij aan de handen, de hals en het gezicht.
-
Afwijkende pigmentvlek of veranderende moedervlek
Dit symptoom is een lastige. Pigmentvlekken kunnen ook ontstaan door ouderdom of door een verandering in de hormoonhuishouding (zoals in de vorm van een zwangerschapsmasker). Tegelijkertijd kan een verandering in pigment duiden op een van de meest ernstige vormen van huidkanker: een melanoom. Een melanoom kan zich vormen op of rond een bestaande moedervlek en is te herkennen aan asymmetrische randen en verschillende tinten. Zo kan een melanoom zowel zwart, bruin, wit als rood zijn.
gewone moedervlek of huidkanker?
Vooral de laatstgenoemde vorm van huidkanker, de melanoom, is gemakkelijk aan te zien voor een doodgewone onschuldige moedervlek. Als schoonheidsspecialiste wil je natuurlijk liever geen alarm slaan bij het eerste plekje dat je ziet. Hoewel je zonder specialistische medische kennis uiteraard nooit zeker kan zijn van je zaak, kun je wel de nodige voorzorgsmaatregelen nemen. Door bijvoorbeeld je ABCDE goed te kennen. Wat dit is? Het is een methode waarmee je, door jezelf een aantal vragen te stellen, kunt achterhalen of er reden is voor onrust of niet. Deze vragen zien er als volgt uit:
- (A): is het plekje asymmetrisch?
- (B): heeft het plekje onregelmatige grenzen (borders)?
- (C): heet het plekje meerdere kleuren (colors)?
- (D): is de diameter van het plekje groter dan 6 milimeter?
- (E): ligt het plekje bovenop de huid (elevation)?
Is het antwoord op een of meer van deze vragen positief? Verwijs je klant dan altijd naar de dermatoloog.