A chiropodist taking care of foot – removing hard skin with special tool.
Elke professionele pedicure hoort hygiëne als topprioriteit te hebben. We vinden het als beroepsorganisatie belangrijk om hierop te blijven hameren. Alleen door altijd hygiënisch te werken, kunnen we het professionele imago van de bij ons aangesloten pedicures bewaken. Het is ook belangrijk om duidelijk aan de klant te laten zien en uit te leggen welke hygiëne maatregelen er worden getroffen, om zo het vertrouwen van de klant te versterken. Kortom; weet wat je doet, waar je het over hebt en draag dit ook uit!
Belang van een goede hygiëne
Als pedicure werk je met allerlei instrumenten die in aanraking komen met de huid en soms met lichaamsvloeistoffen. Micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels, kunnen via deze instrumenten gemakkelijk van de ene patiënt op de andere overgedragen worden en voor ziektes of infecties zorgen. Maar dat niet alleen, ook je eigen gezondheid als pedicure is in het spel! Het is daarom belangrijk om onder meer de instrumenten op de juiste manier te ‘reinigen’.
Verschil tussen reinigen, desinfecteren en steriliseren
‘Reinigen’ is eigenlijk geen goed woord, want dit betekent enkel het verwijderen van zichtbaar vuil en zichtbaar en onzichtbaar organisch materiaal om te voorkomen dat micro-organismen zich handhaven, vermeerderen en verspreiden. Micro-organismen zijn niet met het blote oog te zien en kunnen na het reinigen achterblijven op instrumenten. Om micro-organismen te verwijderen is meer nodig; desinfecteren of steriliseren. Bij desinfecteren wordt het besmettingsrisico tot een minimum beperkt, maar niet alle micro-organismen worden gedood. Dit gebeurt wel als je de instrumenten steriliseert.
Wanneer reinigen, desinfecteren of steriliseren?
Voordat je instrumenten desinfecteert of steriliseert, moeten ze eerst gereinigd worden. Organisch materiaal kan aan de instrumenten kleven, waardoor het later moeilijker te verwijderen is. Vuil kan ook de micro-organismen afdekken waardoor desinfectie- en sterilisatiemiddelen er niet goed bij kunnen. Steriliseren is nodig voor alle instrumenten die direct in contact komen met weefsels, organen en lichaamsvocht. Desinfecteren doe je als steriliteit niet vereist is, maar reiniging onvoldoende is. Verder zijn niet alle instrumenten bestand tegen desinfecteren of steriliseren. Denk aan niet-metalen instrumenten. Deze mogen maar één keer gebruikt worden!
Methoden voor reinigen, desinfecteren en steriliseren
Reinigen kan handmatig of machinaal met een ultrasoon reiniger. Om het risico op besmetting te verkleinen is het beter om machinaal te reinigen dan handmatig.
Desinfecteren kan via een thermisch of chemisch proces. Thermische desinfectie heeft de voorkeur, omdat dit meestal met een machine gebeurt waardoor het proces beter te controleren is. Bij thermische reiniging moet een machine gebruikt worden waarin gedurende minstens 5 minuten een temperatuur van 90 ºC of gedurende 2 minuten een temperatuur van 95 ºC bereikt moet worden.
Binnen de pedicurepraktijk gebeurt sterilisatie door middel van verhitting. We maken een onderscheid tussen vochtige verhitting (stoomsterilisatie) en droge verhitting (droge sterilisatie). Stoomsterilisatoren worden in Europa onderverdeeld in drie klassen. Een klasse 2 stoomsterilisator is geschikt voor in de pedicurepraktijk. Droge sterilisatie vindt plaats in heteluchtovens. Deze zijn minder betrouwbaar dan stoomsterilisatoren, omdat de effectiviteit niet te controleren is. Ook kunnen instrumenten sneller verkleuren of bot worden. Heteluchtovens zijn wel voordeliger dan stoomsterilisatoren.
Aandacht voor persoonlijke hygiëne
Hygiëne in de pedicurepraktijk gaat echter nog veel verder dan enkel het op de juiste manier reinigen, desinfecteren of steriliseren van de materialen. Ook persoonlijke hygiëne speelt een belangrijke rol. De pedicure dient de volgende maatregelen te nemen:
- Voor en na elke behandeling de handen wassen en desinfecteren
- Handenschoenen dragen
- Bij elke patiënt nieuwe handschoenen gebruiken
- Neusmondmasker dragen
- Bril of veiligheidsbril dragen
- Kleding dragen die alleen binnen de praktijk wordt gebruikt
- Elke dag schone kleding dragen in de praktijk
- Gewassen en verzorgd haar: opgestoken, bijeengebonden of kort
- Geen sieraden dragen
- Wondjes aan handen, armen of gelaat afdekken met pleister
- Niet eten, roken en drinken in de behandelruimte
De rol van de klant
Ook de klant zelf dient met een aantal zaken rekening te houden als het gaat om hygiëne tijdens een pedicurebehandeling. Dat geldt zeker wanneer je als pedicure bij de klant thuiskomt. Maak duidelijk wat jouw vereisten zijn. Zo dient er bij de klant thuis een hygiënische, schone werkomgeving te zijn. Er mogen bijvoorbeeld geen huisdieren in de ruimte aanwezig zijn en ook mag de klant niet eten, drinken of roken tijdens de behandeling. Is de gezondheid van de klant niet optimaal, dan is het aan te raden om de afspraak te verzetten. Ook is het niet verstandig om een pedicurebehandeling te geven als de klant zojuist de benen heeft geschoren. Door eventuele kleine wondjes is de klant kwetsbaarder voor infecties.
Overige praktische tips en adviezen:
- Let er bij de inrichting van de praktijk op dat alle oppervlakten gemakkelijk te reinigen zijn.
- Meubels in de werkruimte kunnen met water en zeep of een synthetisch schoonmaakmiddel worden schoongemaakt.
- Let er bij de aanschaf van pedicure apparatuur en een behandelstoel op dat deze gemakkelijk te reinigen zijn. Denk aan gladde oppervlakten, gladde slangen en een voetbediening voor de stoel.
- Kies voor waterkranen die niet met de hand bediend worden, maar met elleboogbediening, infraroodsensor of voetbediening.
- Zorg voor een scheiding tussen behandelruimte, wachtruimte en administratieve ruimte, zodat er een scheiding is tussen een mogelijk besmet en schoon gebied.
- Houd gebruikte en gesteriliseerde of gedesinfecteerde instrumenten gescheiden.
- Verdiep je in de regelgeving omtrent vuilafvoer.
- Besteed op je website aandacht aan de hygiënemaatregelen die je in je praktijk treft en praat erover met je klanten.
Tot slot: Houd er rekening mee dat sommige mensen een groter risico lopen op infecties, zoals mensen met een gevoelige huid, diabetespatiënten, ouderen, kinderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem (zoals kankerpatiënten die chemotherapie ondergaan). Hoewel je altijd voldoende aandacht moet hebben voor hygiëne moet je nu dubbel zo alert zijn!